Webhocam

Bugün herhangi bir sosyal medya platformuna girdiğinizde karşınıza #IranProtests ve #MahsaAmini hastagleri çıkacaktır. İran'da 22 yaşında genç bir kadın olan Masha Amini 'kıyafet kurallarına uygun olmayan bir şekilde' sokakta saçı göründüğü için 'ahlak polisleri' tarafından gözaltına alındı ve şiddete uğradı.

Masha Amini'nin günlerce komada kalıp ardından hayatını kaybetmesiyle gündem olan bu hashtagler, bir anda internette her yerde aynı ismi ve hikayesini duymamızı sağladı. Üstelik bizim bu ismi ve hikayeyi duymamızın yanında, aynı hashtagler İran'da binlerce insanı aynı paydada buluşturarak bir toplumsal hareket başlattı, dünyanın farklı yerlerinde konuyu gündeme getirmek için bu hashtaglerden yararlanıldı.

Peki bu nasıl gerçekleşti? Nasıl oldu da hashtag bir kelimenin başına geldiğinde onu dünyanın en büyük gündemi haline getirmeyi başardı? 

Muhtemelen pek çoğumuzun sosyal medyayı kullanmaya başladığı andan itibaren hayatında hashtagler var. İnternet dünyasında ortaya çıkan sayısız sembolden biri olan ve yaygın bir şekilde kullanılan hashtag, yıllar içerisinde hem insanlık hem de internet tarihini değiştirerek diğer tüm sembollerden sıyrılmayı başardı.

Bu sembolün bir iletişim ve haberleşme kültürünün temsili olması, 2007'de yaşanan birkaç olayla gerçekleşti. Google ve Uber gibi şirketlerde görev alan, internet kültürünün ve sektörünün içinden bir isim olan Chris Messina, 2007 yılının Ağustos ayında bir blog yayınlayarak Twitter'da ilgili konulara kolay ulaşmak için hashtag kullanmayı öneriyor. Sebebini ise Twitter'da alakasız konuların çok sık karşılarına çıkmasının arkadaş ortamında (yazılım ve bilgisayar mühendislerinden, geliştiricilerden oluşan) bolca konuşulması olduğunu söylüyor.

Messina'nın bu sorunu çözmek için şimdilerde hashtag dediğimiz # sembolünü seçmesinin nedeni ise IRC (Internet Relay Chat) isimli anlık mesajlaşma sistemi. 1988 yılında geliştirilen ve uzun yıllar internet üzerinden 'chat' için kullanılan bu sistemde konu başlıklarını ayırmak için '#' kullanılıyor. Yazılım dilinde popüler olan bu simgenin işleri epey kolaylaştırdığını fark eden Messina, benzer bir kullanımın Twitter'da da olması gerektiğini düşünüyor ve blog yazısını yayınlıyor.

Messina bu fikri blog yazısında paylaşmasından sonra bir de Twitter'ın kurucularından biri olan Biz Stone'a sunuyor. Stone ise o konuşmada bu kullanımı sisteme dahil edilecek bir özellik olarak düşünmediğini ve Messina'ya 'ne duruyorsunuz, kullanın madem' dediğini anlatıyor…

Ardından Messina ve arkadaşları, farklı konularda konuşmak için Twitter'da hashtag kullanmaya başlıyorlar. Hashtag ismi ise, yazılım dünyasında # işaretinin hash olarak isimlendirilmesinden geliyor. Böylece hashtag ifadesi oluşmuş oluyor.

Birkaç ay boyunca kullanılarak yavaş yavaş Twitter'da yayılmaya başlayan hashtaglerin ilk kez yaygın bir olay için kullanılması ise Ekim 2007'de gerçekleşiyor. San Diego'da yaşanan ve 300 binden fazla insanın tahliye edilmesiyle sonuçlanan büyük bir yangında, Twitter'da kullanıcılar #SanDiegoFire hashtaginde haberleşmeye başlıyor. Böylece hashtagler ilk kez toplumsal bir olayda haberleşme ve bilgi paylaşımı için kullanılıyor.

İki yıl boyunca giderek genişleyen kitlelerce kullanılan hashtagler, 2009 yılında resmen Twitter'ın sistemine dahil ediliyor. Twitter ekibi, hashtagler için özel bir arama aracı geliştirerek kullanımı kolaylaştırıyor ve ardından da zaman içerisinde hashtagler, Twitter'da gündem belirleme aracı haline geliyor.